७२२ .
विसृष्टधेन-विस्पर्धा
हुआ। ४ प्रपित, भेजा हुआ। (पु.).५ विसर्ग, यिस्तार (सं० पु०) यि-स्तु, घम् (प्रथने यावशब्दे । पा ३।३।३३)
(:) इस प्रकार दो बिन्दु । "र सकारयोस्टि " . १ पिटप, पेहको शाखा । २ विस्तीर्णता, लये या चौहे
(झातन्त्र) होनेका भाव । पर्याय-विप्रह, व्यास । (भमर.)३
विसृष्टधेन ( स० लि.) विस्ष्टजिल अर्थात् मध्यमस्वरमें स्तम्य, गुच्छा । (मेदिनी) ४ समास वाफ्य । ५ विशालता ।
उच्चार्यमाण, यापयादि ( भृक् ७।२४।२)
६ पदसमूह 1 ७ शिय । ( भा० १३३१५१२५) ८ विष्णु।
विसृष्टगति (म. सो० ) रा-क्ति ( कर्मणि ) विसृष्टा !
(भा० १३३१४६०५६)
प्रदत्ता राति धनं पेन । पह जो प्रार्थियोंको अर्थात् यज्ञ विस्तारता (सं० स्त्री०) विस्तारका भाव, फलाव ।
करनेवालोंको धन देता हो।
विस्तारित (सं० वि०)प्रसारित, फैला हुमा।.
पितृपयाच ( स० वि०) वि-सृष्टा पाक येन । मौना. यिस्तारो (सं० त्रि०) विस्तारोऽस्त्यस्येति विस्तार-दनि ।
घलम्बी।
१ विस्तृत, जिसका विस्तार अधिक हो । (पु०) २ यर-
यिसृष्टि ( स० सी० ) विविध प्रकारको सृष्टि। वृक्ष, बरगदका पेड़ । (व द्यकनिध०)
. (ऋक् ११२६६) विस्तीर्ण (सं० लि.) विस्तृ-त । (रदाभ्यामिति नः।
विमोटा (हि' पु०) अडूसा।
पा ८।२।४२) १ विपुल, बहुत अधिक। २ पिस्तृत,
विमोम (स त्रि०) १ सोमरहित । (शतपथमा० ११६७।२८)। बहुत दूर तक फैला हुमा । ३ विशाल, बहुत बड़ा ।
२चन्द्रशन्य।
| विस्तीर्णकर्ण (सं० पु०) हस्ती, हाथो। :
यिसीण्य ( स० लो०) सुवरहितका भाव, दुग्य, कष्ट । विस्तीर्णता (सं० स्त्री०) विस्तीर्ण होनेका माय, विस्तार,
विमौरभ ( सं त्रि.) १ निर्गन्ध, गन्धरहित । २ दुर्गन्ध । फलाव ।
विस्कम्भ (सपु०) विष्कम्भ देखो।
विस्तीर्णपर्ण (सं० लो० ) विस्तीर्ण पर्ण पत्रमस्य ।
यिम्त ( स० पु० को०) विस उत्सर्गे विस-क्त । १ कर्ष |
माणक, मानकंद।
अर्थात् दो तोला मोना। २ मशीतिरक्तिका परिमित
म्वर्ण, ८० रत्ती सोना।
यिस्तोण भेद (सं० पु० ) युद्धभेद । ( समितनिस्तर) .
विस्तर ( स० पु०) घि-स्तृ-अप् ( प्रथने यावशन्दे । पा
विस्तीर्ण पती (सं० स्त्री० ) १ जगदद(नि.)२
३।३।३३ इति घमा प्रतिषेध 'ऋदोर' इति अप्)।
विस्तीर्ण विशिष्ट, जो खूब लंबा चौड़ा हो।'
१ शब्दका विस्तार या विस्तृति, विशेष वर्णन । ( भाग
विस्तृत (सं० लि०) विस्तृत । १ विस्तारमुफ्त, जो
यत ३।३।१ ) वेदाङ्ग। भाग० (३।३।१) ३ विस्तार, फैलाय ।।
अधिक दूर तक फैला हुआ हो । २ विशाल, यदुन घड़ा ।
३ लम्बा । ४ चौड़ा। ५ घ्याप्त, फैला हुमा । ६ यथेष्ट-
(गीता ७१६ ) ४ प्रणय, प्रेम। ( मेदिनी ) ५ पीठ।
विवरणवाला, जिसके सथ अंग या सव बातें बतलाई,
६ समूह । ७ भासन, शय्या । २ संख्या । १० माधार ।
गई हो।
११ शिव । (मा०१३।१७।१३६)
(लि०) १२ प्रचुर, बहुत, अधिक।
विस्तृति (सं० स्त्रो०) विस्तृ-क्तिन् । १ विस्तार, फैलाय ।
विस्तारक (स० पु०) विस्तार देखो।
२ च्याप्ति । ३ लम्याई, चौड़ाई गौर ऊंचाई यो गहराई।
विस्तारणो ( स० स्त्री०) ब्राह्मण पत्नीभेद ।
४ वृत्तका व्यास।
___(मार्क ०३० ६१६६५) विस्थाम (सं० त्रि०) स्थानच्युत । .
विस्तारता ( स० स्त्री० ) विस्तारत्व, बहुत या अधिक विस्पन्द (सं० पु०) विष्पन्द देखे।
होनेको भाय।
विस्पन्दन (सं० क्लो०) प्रस्पन्दन, विकम्पन। . .
विस्तारशस (सं० अव्य० ) विस्तर-नशस योप्सार्थ । विस्पर्धा { सं० स्त्री० ) विशेष प्रकारसे स्पर्धा या
अनेकानेक, बहुतो।।
। प्रगल्भता।
पृष्ठ:हिन्दी विश्वकोष एकविंश भाग.djvu/८२४
Jump to navigation
Jump to search
यह पृष्ठ शोधित नही है
